Vrije keuze advocaat bij rechtsbijstandverzekering

Het Europese Hof heeft zich onlangs gebogen over een kwestie over de keuze van een advocaat bij een rechtsbijstandsverzekeraar. Voor deze uitspraak mocht een verzekerde zelf een advocaat kiezen als de zaak voor de rechtbank moest komen, of als beide verzekerde bij dezelfde verzekeraar waren verzekerd. Zaken waarvoor je wettelijk gezien geen advocaat nodig hebt, werden behandeld door de juristen van de rechtsbijstandsverzekeraar.

De zaak

De DAS en een van haar verzekerde hadden een geschil over het inschakelen van een eigen advocaat door de verzekerde. De verzekerde is ontslagen door zijn werkgever en wilde schadevergoeding vorderen in verband met een kennelijk onredelijk ontslag. Hij wilde zich graag laten bijstaan door een eigen advocaat. DAS weigerde de kosten voor deze advocaat te betalen. DAS was van mening dat zij zelf de kwestie kon behandelen met haar eigen juristen. De procedure die de verzekerde wilde voeren was er een bij de kantonrechter. Voor het voeren van een procedure bij de kantonrechter is in beginsel een advocaat niet verplicht, maar wel wenselijk. In de polisvoorwaarden van DAS is vastgelegd dat DAS zelf bepaalt wanneer een (externe) advocaat wordt ingeschakeld. Kostenbesparing is het grootste argument. De verzekerde was het hier niet mee eens en wilde zelf beslissen welke advocaat zijn zaak behartigde. Het Europees Hof heeft in deze zaak besloten dat de handelwijze van de rechtsbijstandsverzekeringen in strijd is met Europese regelgeving. Een Europese richtlijn is dat een verzekerde altijd recht heeft op vrije advocaatkeuze. Er mag niet in strijd worden gehandeld met deze richtlijn. Het maakt volgens het Europese Hof daarbij niet uit of bij de procedure een advocaat verplicht.

Altijd vrije keuze voor advocaat

De rechtsbijstandsverzekeraars hebben zelf juristen in dienst om de zaken van klanten te behartigen. Wanneer een zaak naar de rechtbank gaat, moet een advocaat het overnemen. Een aantal verzekeringen heeft ook advocaten in dienst. De rechtsbijstandsverzekering bepaalt dus voor de verzekerde of, en welke advocaat er wordt toegewezen. De klant moet echter zelf kunnen kiezen wie hij wil dat zijn belangen behartigt. Indien de klant zelf een advocaat wil kiezen buiten de verzekeraar, dan moet de verzekeraar hier wel eerst toestemming voor geven (toestemming voor het betalen van de kosten). De klant moet zelf de keuze hebben wie zijn belangen behartigt. De verzekeraar dient de kosten voor de belangenbehartiger te betalen. Doordat de zaken meer uitbesteed gaan worden, zal waarschijnlijk de premie voor de rechtsbijstandverzekering stijgen. Het verbond van verzekeraars vreest dat goed betaalbare juridische hulp in het gedrang is.